در انفجار بمبی که روز سه شنبه مورخ ۲۳/۱/۱۳۹۸ در بازار میوه و تره بار منطقه هزار گنجی شهر کویته رخ داد، ۲۲ نفر کشته و دستکم ۳۰ نفر زخمی بر جای گذاشت که در این انفجار  ۸ نفر از قوم هزاره و چند نفر نیز از نیروهای امنیتی کشته شدند.

دکتر عارف علوی، رئیس جمهور ،عمران خان، نخست وزیر، جام کمال خان ،سروزیر ایالت بلوچستان و شهباز شریف از حزب مسلم لیگ (ن) پاکستان در پیام های جداگانهای انفجار بمب در کویته را به شدت محکوم و با خانواده های قربانیان این حادثه ابراز همدری کردند.

معترضان قوم هزاره که جمعیت آنها به هزاران نفر می رسید، به دلیل انفجار انتحاری در بازار هزارگنجی کویته و کشته شدن افراد متعددی که اکثر آنان از قوم هزاره بودند، در زیر باران شدید، با مسدود کردن کمربند غربی کویته به مدت ۴ روز ، خواستار حضور نخست وزیر در بین خود بودند تا از وی وعده عملی کردن طرح اقدام ملی را بگیرند.

 پس از گذشت چهار روز از تحصن شیعیان هزاره، نمایندگان دولت «عمران خان» نخست وزیر پاکستان متشکل از «شهریار آفریدی» وزیر مشاور در امور داخلی کشور، «جام کمال خان» سروزیر ایالت بلوچستان و «سید ذوالفقار بخاری» مشاور نخست وزیر در امور پاکستانی های خارج از کشور، با حضور در جمع متحصنین به آنان اطمینان دادند که دولت هرگز برای تامین امنیت جامعه شیعیان هزاره از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد بود.

پس از این دیدار، شیعیان معترض به تحصن ۴ روزه خود که منجر به مسدود شدن کمربند غربی شهر شده بود پایان دادند.

در پی حمله تروریستی در بازارهزار گنجی شهر کویته نهادها، شخصیت های سیاسی و دینی واکنش هایی به این اقدام نشاند داده اند :

· علامه 'راجا ناصر عباس جعفری' دبیرکل حزب مجلس وحدت مسلمین، از احزاب پیشروی شیعیان پاکستان نیز ضمن محکومیت انفجار بمب در کویته، از دولت پاکستان خواست تا عاملان این جنایت را شناسایی و آنان را مجازات کند.

· دکتر عارف علوی رئیس جمهور پاکستان : حمله انتحاری هزار گنجی را محکوم کرد و گفت: با رخ دادن چنین حملاتی دریافتیم که برای از بین بردن تروریست اقدامی باقی مانده که تاکنون انجام نشده است.

· شهریار آفریدی وزیر مشاور در امور داخلی کشور تاکید کرد: ما به مردم پاکستان به ویژه شهروندان  شیعه هزاره در کویته اطمینان می دهیم که دولت و نیروهای مسلح این کشور به اشرار و تروریست ها اجازه ایجاد ناامنی را از این پس نخواهد داد و تمام تلاش خود را در این زمینه خواهیم کرد.

· میرجام کمال خان سروزیر ایالت بلوچستان پاکستان : مشکل امنیت فقط مشکل یک طبقه خاص نیست بلکه این مشکل همه ملت است. اگر من عمدا هر گونه اقدامی برای بهبود را نادیده گرفته باشم مسئولیت آن را می‌پذیرم. تروریست‌ها می‌خواهند بین قبایل و اقوام برادر تفرقه ایجاد کنند. علیه آنان عملیات صورت خواهد گرفت. برنامه اقدام ملی علیه تروریسم به نحو احسن اجرا شده و دولت عناصر اصلی حمله اخیر به جامعه شیعیان در کویته را شناسایی و آنان را به سزای اعمالشان خواهند رساند.

· هاشم موسوی رییس حزب وحدت مسلمین در بلوچستان اعلام کرده که شهر کویته پناهگاه امن برای تروریست ها و منطقه قرمز برای عموم است. 

· کمیته سنا اعلام کرده که حمله هزار گنجی فرقه ای نبوده و تروریست ها خواستار ناامن کردن بلوچستان هستند.

· کنفرانس شیعه بلوچستان اعلام کرده که علاوه بر شیعیان، برادران اهل سنت نیز در این حمله به شهادت رسیدند واین نشان از ناکامی دولت در برقراری امنیت دارد.

· سردار اختر جان مینگل رهبر حزب ملی مینگل و سر وزیر سابق ایالت بلوچستان ضمن جضور در میان بازماندگان در مصاحبه بارسانه‌ها گفت: قدرت تروریسم بیش از دولت است. هرگز نمی‌توانیم خون ریزی هیچ یک از اقوام هزاره، بلوچ، پشتون و سایر اقوام آباد در این سرزمین را قبول کنیم. نمی‌توانم چیزی در رابطه با حادثه هزار گنجی بگویم. کسانی که در سراسر جهان اطلاع دارند چگونه ممکن است از اوضاع ایالت بلوچستان بی‌خبر باشند. با گفتن چند جمله پسر، شوهر و پدر کسی پس بازنمی‌گردد.

· سید علی زیدی وزیر بنادر و امور دریایی فدرال ضمن شرکت در  مراسم ختم شهدای قوم هزاره در انفجار انتحاری بازار هزارگنجی گفت: امنیت ایالت بلوچستان بهبود بیشتری خواهد یافت. عمران خان نخست وزیر کشور به صورت جدی این پرونده را بررسی می‌کند. دولت فدرال به بازماندگان شهدای هزار گنجی کمک خواهد کرد.

· حافظ حمدالله رهبری ایالتی حزب جمعیت علمای اسلام [ف] حوادث تروریستی کویته و منطقه چمن ایالت بلوچستان را محکوم کرد. وی گفت: اعتماد مردم از دولت سلب شده و وضع امنیت بیش از پیش مخدوش شده است.

· میر صادق سنجرانی رئیس مجلس سنای پاکستان ضمن محکوم نمودن حادثه هزار گنجی گفت: اقداماتی برای بهبود امنیت ایالت بلوچستان صورت خواهد گرفت. برخی عناصر با هدف قراردادن افراد بی گناه و انجام عمل غیر انسانی مانع پیشرفت ایالت هستند. دولت کنونی ایالت با همراهی و حمایت دولت فدرال اقدامات خوبی برای ایالت بلوچستان انجام داده است.

· محمد قاسم خان سوری معاون رئیس مجلس ملی طی محکومیت حادثه انفجار انتحاری در بازار هزار گنجی کویته گفت: با عمل به اقدام طرح ملی برقراری امنیت امکان پذیر خواهد بود. وی با بازماندگان شهدای قوم هزاره دیدار و نسبت به شهادت عزیزان آنان اظهار تاسف کرد.

· فدراسیون کارگران ایالت بلوچستان انفجار انتحاری بازار هزار گنجی کویته را محکوم کردند. آنان گفتند: باید به بازماندگان شهدا و مجروحان این حادثه کمک مالی صورت گیرد.

· یعقوب ناصر معاون رهبر حزب مسلم لیگ شاخه نواز حادثه انفجار انتحاری کویته را محکوم کرد و گفت: تروریستها به هیچ دین و مذهبی پایبند نیستند.

· آفتاب زیدی رئیس شورای دانشجویان منتظران مهدی طی نشست خبری حمله به سبزی فروشان قوم هزاره در بازار هزار گنجی کویته را به شدت محکوم کرد و از دولت خواست علیه تروریست‌ها عملیات و به بازماندگان شهدا رسیدگی و کمک کند.

· شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه کشور گفت: در رابطه با حادثه کویته مثل هند واکنش نشان نخواهیم داد. ما نخست تحقیق و بررسی می‌کنیم سپس واکنش نشان می‌دهیم.

· حاجی میر لشکری رئیسانی از رهبران ارشد حزب ملی بلوچستان شاخه مینگل ضمن شرکت در تحصن قوم هزاره در کمربند غربی کویته گفت: احزاب سیاسی باید صدای شهروندان بی گناهی شوند که به دلیل از دست دادن سرپرست خانواده تحصن کرده‌‎اند. آنان از دولت درخواست دیگری ندارند، فقط حق زنده ماندن را می‌خواهند!

· کمیته مجلس سنا در امور داخلی گزارش حمله هزار گنجی را طلب کرده و نگرانی شدید خود نسبت به حمله به قوم هزاره را اظهار و درخواست بحث برای حل این مشکل را خواستار شدند.

· امان الله یاسین زئی حکمران ایالت بلوچستان نزد خانواده‌های شهدای هزار گنجی رفت و در مراسم ختم آنان شرکت کرد. حکمران ایالت گفت: تروریست‌ها همیشه امنیت ایالت بلوچستان را مورد هدف قرار داده‌اند. دولت باید بدون تبعیض علیه تروریست ها عملیات کند. وی همچنین از شکیبایی و همت بازماندگان تقدیر کرد و گفت: همه ملت در غم شما شریک هستند.

· سردار یارمحمد رند رهبر ایالتی حزب تحریک انصاف پاکستان و معاون نخست وزیر در ایالت بلوچستان به عیادت مجروحان حمله انتحاری بازار هزار گنجی رفت. وی گفت: دشمنان می‌خواهند با انجام فعالیت‌های تروریستی، تفرقه ایجاد کنند. عمران خان نخست وزیر کشور از همان روز انفجار با مسئولان ایالتی در ارتباط است.

· سناتور دکتر جهانزیب جمالدینی معاون رهبر حزب ملی بلوچستان شاخه مینگل ضمن شرکت در تحصن قوم هزاره در کمربند غربی کویته و طی سخنرانی خود گفت: مردم ایالت بلوچستان بیش از شغل به امنیت نیاز دارند. اگر دولت بخواهد، فقط در عرض ۳ ماه، امنیت کامل ایالت بلوچستان تامین می‌شود. ما در ایالت بلوچستان امنیت و برادری می‌خواهیم. افراد بی گناهی در ایالت مورد هدف قرار می‌گیرند. ما فقط بر اجساد سیاست می‌کنیم و سپس همه چیز را به باد فراموشی می‌سپاریم.

· دکتر رقیه هاشمی از رهبران حزب عوامی بلوچستان و وزیر سابق ایالتی حمله انتحاری هزار گنجی را محکوم کرد و گفت: این یک اقدام غیرانسانی است که همه باید علیه این گونه فعالیت‌ها اقدام کنند.

· جلیله حیدر از فعالان مردمی و وکیل مدافع قانونی گفت: ما خوراک، پوشاک و مکان نخواسته‌ایم بلکه فقط حق زنده ماندن را خواسته‌ایم. 

توضیح : در خصوص حمله انتحاری در بازار هزار گنجی موارد ذیل قابل تامل است.

ü  مسئولیت این حمله را گروه تروریستی داعش به عهده گرفته است که باب جدیدی برای کشتار مردم بی گناه در ایالت بلوچستان گشوده است. قبل از این گروه طالبان و گروه های استقلال طلب بلوچ عملیات هایی را در این ایالت انجام می داند.

- در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۲۰ نفر در حملات تروریستی پاکستان جان خود را از دست دادند که ۲۸۸ تن از آنان متعلق به ایالت بلوچستان بوده است.

- چندی قبل که ترور هزاره ها در ایالت بالا گرفته بود و هزاره ها اعتراضات گسترده ایی را به راه اندخته بودند، آقای باجوا فرمانده ارتش در میان متعرضین هزاره حضور یافته و قول داده بود که امنیت را در ایالت تامین کند و با متعرضین به شدت برخورد کند. اما حمله اخیر به یازار هزارگنجی، ناکامی دولت در برقراری صلح در ایالت را آشکارتر می کند.

-  اصغر رند معاون ارشد رهبر حزب ملی بلوچستان شاخه عوامی گفته است: وقوع حملات تروریستی با وجود شرایط شدید امنیتی منطقه، سوال برانگیز است. قوم هزاره از به دوش کشیدن جنازه‌های عزیزان خود خسته شده‌اند.

- سرلشکر فیاض حسین شاه فرمانده نیروهای مرزی ایالت بلوچستان در اول فرودین ماه سال جاری   گفته بود: در ایالت بلوچستان امنیت برقرار شده است. عناصری که به نقشه‌های دشمنان خارجی عمل می‌کردند برای رسیدن به اهداف خود ناکام شده‌اند.

 این در حالی است که انفجار هزار گنجی چند روز بعد اتفاق می افتدو این نشان از عدم توفیق دولت در برقراری امنیت دارد .

-  هزاره ها سالیان سال است که مورد هجمه قرار گرفته و تاکنون هزاران نفر از آنها به شهادت رسیده اند و دولت ایالتی و مرکزی علی رغم قول هایی که برای تامین امنتیت این گروه داده اند، توفیق کمتری در برآورده نمودن انتظارات هزاره ها داشته اند.

منابع :

- روزنامه های:  جنگ – عوام – باخبر – اکسپرس سنچری –بلوچستان اکسپرس- آزادی

- سایت های خبری  نسیم – ایرنا